Pracodawca jest zobowiązany zapewnić przeprowadzenie nowemu pracownikowi wstępnego szkolenia BHP obejmującego instruktaż ogólny oraz instruktaż stanowiskowy.
§ 11. 5. Rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27.07.2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2004 r. nr 180, poz. 1860 ze zm.) wyszczególnia kto powinien wykonać instruktaż stanowiskowy dla pracownika nowoprzyjętego.
Instruktaż stanowiskowy przeprowadza pracodawca lub wyznaczona przez niego osoba kierująca pracownikami. Niezbędne jest, aby osoba prowadząca instruktaż stanowiskowy posiadała odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe oraz przeszkolenie w zakresie metod prowadzenia instruktażu.
Celem instruktażu stanowiskowego jest przygotowywanie pracownika do wykonywania pracy, dlatego ważne jest, aby instruktor był odpowiednio dobrany. Szkolenie pracownika produkcyjnego powinien wykonywać na przykład kierownik produkcji, a nie kierownik działu administracyjnego.
W czasie kursu poruszane i omawiane są:
- warunki pracy w tym między innymi elementy pomieszczenia pracy i stanowiska roboczego mające wpływ na warunki pracy,
- przebieg procesu pracy na stanowisku pracy w odniesieniu do działalności firmy,
- zagadnienia związane z czynnikami środowiska pracy występujące przy określonych czynnościach na stanowisku pracy oraz zagadnienia dotyczące zagrożeń stwarzanych przez te czynniki,
- wyniki oceny ryzyka zawodowego,
- zagadnienia zorganizowania stanowiska roboczego do świadczenia pracy.
Podczas kursu instruktor objaśnia sposób wykonywania pracy na stanowisku pracy przy jednoczesnym stosowaniu przepisów i zasad BHP, procedury bezpiecznego realizacji danych czynności, zwracając szczególną uwagę na czynności trudne i niebezpieczne.
Kolejnym etapem jest skontrolowanie przez instruktora jak szkolony pracownik wykonuje próbnie swoje zadania. Tylko wtedy, gdy instruktor pozytywnie oceni wiedzę pracownika oraz praktyczne umiejętności z zakresu wykonywania pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, pracownik może zostać dopuszczony do pracy.
W przypadku szkolenia stanowiskowego pracowników administracyjno-biurowych nie ma obowiązku prezentowania sposobu wykonywania pracy na stanowisku pracy, a tym bardziej skontrolowania, jak pracownik próbnie wykonuje swoje zadania. Dlatego też czas prowadzenia instruktażu stanowiskowego dla pracownika administracyjno-biurowego trwa 2 godziny zegarowe ( przy 8 godzinach dla pozostałych grup zawodowych).
Podsumowując, instruktaż stanowiskowy może wykonać każda osoba kierująca pracownikami wyznaczona przez pracodawcę lub sam pracodawca, ale ważne jest by posiadała odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe, a także łatwość w przekazywaniu wiedzy, gdyż często od prawidłowo przeprowadzonego kursu zależy zdrowie, a nawet życie pracownika.
